Karel de Grote Hogeschool
De eerste stap in je veranderproces naar een aangenamere middagpauze bevat de keuze van een positief kernthema, samen met de werkgroep. De middagpauze is een breed gegeven: ze bestaat uit een maaltijd en een speeltijd, er komen organisatie bij kijken, regels, speelmogelijkheden, begeleiding, sfeer, ... Een positief kernthema helpt om richting te geven aan je veranderproces en is handig bij de communicatie over je traject. Je denkt al een eerste keer na over waar je naartoe wil en probeert een thema te zoeken dat je richting definieert. Uiteraard kun je dat thema in de loop van het proces bijsturen.
Deze vragen kunnen helpen om tot een thema te komen:
- Is het onderwerp positief geformuleerd?
- Werkt het verbindend?
- Wekt het oprechte nieuwsgierigheid en enthousiasme op?
- Geeft het antwoord op de vraag: waar zijn we aan het einde van de rit op uit?
Vervolgens bedenk je wie je naast de kernwerkgroep nog wil betrekken in het proces.
In basisschool Bloemendaal in Schoten was er toen we met het middagpauzetraject startten al een werkgroep ‘middag’. Deze werkgroep bestond uit de algemeen directeur, de pedagogisch directeur en drie leraren. De leraren waren vrijwillig in de werkgroep gestapt, uit bezorgdheid. De middagspeeltijd liep niet altijd van een leien dakje, afspraken werden niet nageleefd, kinderen vonden de pauze niet altijd even aangenaam. Met deze werkgroep dachten we bij de start van het project na over een mogelijk positief kernthema. Vooraf introduceerden we de principes van waarderend veranderen. De werkgroep besliste al snel dat de speeltijd centraal zou staan. De maaltijd verliep in deze school goed. Na een korte brainstorm werden de leden het eens over het thema: 'meer speelplezier op de speelplaats'. De gedachte achter dit thema was dat kinderen die fijn spelen tijdens de middag geen tijd hebben om in negatief gedrag te verzeilen. De werkgroep organiseerde een dag over dit thema. Het thema sloeg aan: zowel kinderen, ouders, middagbegeleiders als leraren waren er enthousiast over. Later schonk de werkgroep aandacht aan leerlingenparticipatie en heldere afspraken en regels. Die acties verbond de werkgroep telkens met het positieve kernthema.
In basisschool De Speelvogel in Deurne gaf de directeur tijdens de eerste verkennende gesprekken aan dat ze vooral minder stress wilde tijdens de middagpauze: zowel tijdens de maaltijd als tijdens de speeltijd. Minder stress voor zichzelf als directeur want heel vaak moest zij tijdens de middagpauze ruzies oplossen. Maar ook minder stress voor de middagbegeleiders en voor de kinderen. Het positieve kernthema dat hieruit voortvloeide was ‘een stressvrije middagpauze’. Hier bestond de werkgroep uit de onderzoekers, de directeur, de beleidsondersteuner, de zorgcoördinator en één leraar. In de loop van het verandertraject maakte deze werkgroep het thema concreter. Samen zochten en vonden we in dit traject manieren om de competenties van de middagbegeleiders te versterken. Ook werkten we aan de organisatie van de maaltijd: niet meer eten in de drukke refter maar in de klas.